Dezenfeksiyon Yani Temizlik Nedir? Dezenfeksiyon Yani Temizlik Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Dezenfeksiyon Yani Temizlik Nedir? Dezenfeksiyon Yani Temizlik Nasıl Olmalı Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Dezenfeksiyon Yani Temizlik Nedir ? Evde,Hastalıkta,İşyerinde,Hastanede….Dezenfeksiyon

Dezenfeksiyon Yani Temizlik Nedir ? Dezenfeksiyon Nasıl Yapılmalıdır.Evde,Hastanede Okulda…Dezenfeksiyon

Bir takım tehlikeli mikroplarla hasıl olan bulaşıcı hastalıklar vardır. Bu gibi hastalıklara tutulanlar, hastalık sırasında, balgam, tükriik, dışkı (büyük abdest), idrar, deri döküntü leri… gibi kirlilikleri ile hastalık mikroplarını vücutlarından dışarıya çıkarırlar.

Yalnız hastalar değil, hastalıktan yeni kalkmış veya hiç hasta olmadan vücutlarında mikroplan taşıyan insanlarca ay­nı suretle bu mikroplan etraflarına saçabilirler. İşte böyle has­ta veya mikrop taşıyıcı insan ve hayvanlann dışarıya atılan hastalık mahsulleri içindeki hastalık yapacak kabiliyetle olan ye öteye beriye bulaşan mikropların Öldürülüp ortadan ‘kaldırılmasma doktorluk dilinde (Dezenfeksiyon) denir.

Dezenfeksiyon, hastanın hasta yattığı veya mikrop beraber kaldığı müddetçe, kirlettiği çamaşır ve yatak takımları , yemek yediği kaplan, kullandığı mendil ve havlulannı, temas.ettiği ye kirlettiği eşyayı, oturduğu oturakları sandelyeleri yatakları de­vamlı olarak temizlemek suretiyle yapıldığı gibi, hastalık geçtikten veya hasta öldükten sonra son olarak, hastanın odası ve bütün eşyası üzerine tatbik edilir.Bundan dolayıdır ki, Dezenfeksiyon için kullanılan bir sü­rü usuller vardır.

Yaş ve kuru şekildeki yüksek sıcaklık mikropları öldürmek için en çok kullanılan ve en ucuza mal olan vasıtalardan birisidir.

Hastaların kan, cerahat, yara ifrazlan gibi mikroplu maodeleri ile bulanmış ve artık bir daha kullanılmaz bir hale gelmiş olan pamuklar, gaz ve sargı bezleri, kâğıtlar, değersiz minderler yakılmak suretiyle, bunların taşıdıklan bütün mik­roplar kendileriyle birlikte, ortadan kaldırılmış olur.

Hastaların yaralarının veya iltihaplı olan ağız ve boğaz muayenesinde pis, cerahatler ve ifrazlarla bulaşan dil baskısı, iğne, pens, makas, madeni çubuk gibi ateşe dayanabile­cek doktor âletleri bir ispirto lambasının alevinde’alazlanmak­la mikroplarından temizlenebilirler. Hastaların yattıkları ya­taklardaki çarşaflar, yastık kılıfları, örtüler, hastanın mendil­leri, çorapları, bütün çamaşirlan su içinde kaynatılmakla bo­zulmayacaklarından bunlar büyük kaplarda, sodalı su içine ko­narak yarım saat kadar kaynatılacak olursa hastalık yapan mikropların pek çoğunu öldürmek ve bu eşyayı temizlemek mümkün olur.

Kaynayan suyun sıcaklık derecesi (100) santigrattır. Fa­kat suyun içine biraz soda veya tu2 koymak suretiyle, kayna­ma sırasında suyun sıcaklığını (105) dereceye kadar çıkarmak »kabil olabilir.

Su içinde kaynatmak suretiyle eşyamn dezenfeksiyonu, hem çok kolay, hem de pek ucuz olduğu için, daima her yerde ve her zaman kullanılmaya elverişli olan bir usuldür.

Bulaşıcı bir hastalıktan yatan hastanın madeni olan ye­mek kaplarım, maşraba, çatal, kaşık, bıçak gibi eşyaları küllü veya sodalı bir su içinde yanm saat kadar kaynatmak çok ko­lay ve çok iyi netice veren bir dezenfeksiyon usulüdür.

Suyun kaynarken çıkardığı buğu (buhar) da sıcaklık iti­bariyle iyi bir mikrop öldürücüdür. Bu buğuyu, tazyik altına alarak sıcaklık derecesini (100) santgrattan yukarıya çıkarmak da kabildir.

Bundan faydalanmak için bir takım âletler ve buğu san­dıklan vardır. Bunların altlarında bir kazan mevcuttur, üst ta? rafta altı ıskaralı eşya konmasına mahsus olan bir sandık bulu­nur.

Temizlenmesi istenen eşya bu ıskaralı sandığa doldurulur.. Altından kazan yakılınca su kaynayarak buğu yukarıya çıkar,aralarından bütün eşyanın araların nüfuz ederek eş­yadaki mikroplan öldürmek için yeterlidir.Suyun çıkardığı buğunun da sıcaklık derecesi (100) santigrattır. Bazı mikroplar vardır ki, bunlar dayanıklı bir takim tohumlar (sporlar) yaparlar. Bu tohumlar (100) derece sı­caklıkta ölmezler. Canlı kalırlar. Onun için suda kaynatmak ve­ya (100) derecede buğulamak suretiyle dezenfeksiyon yapmak bazı zamanlarda yeteli olmaz. Bunun önüne geçmek için tazyik edilmiş buğu kulanmak suretiyle sıcaklığı (100) derecenin üstüne çıkararak bu çeşit mikroplan öldürmek çareleri düşünülmüştür.

Tazyik altında bulunan su buğusunun sıcaklığı yapılan taz­yikin şiddetine göre yüksek olur. Meselâ kaynayan ve tazyik altında bulunmayan suyun sı­caklık derecesi (100) santigrat olduğu halde, bir hava tazyiki altında bulunan su buğusunun sıcaklığı (120) derecedir.

Bu iş için yapılmış ve su buğusu ile işleyen tazyikli dezen- feksiyon âletler (Otoklavlar) vardır. Bunların içinde kaynayan suyun buğusu istenilen tazyika ve sıcaklık derecesi istenilen dereceye kadar yükseltilip, içlerine konulmuş olan eşyadaki tohum (spor) yapan vë yapmayan bütün mikroplan tamamen imha etmek mümkün olur.

Tazyikle işleyen bu âletler içinde öldürülmeyecek hiç bir mikrop yoktur. Eşyanın mikroplanm öldürmeye yarayıp taz­yikli veya tazyiksiz işleyen âletlérin bütün şekilde olanları var­dır.
Bunlardan başka hastanın eşyasnı, yattığı odaları, nakledildiği taşıt vasıtalarını temizlemek için birçok ilaç mevcuttur. Bu ilâçlar pek çok ve çeşit çeşittir.

(Kükürt) denilen madde yandığı zaman, zehirli bir gazhasıl eder. Bu zehirli kükürt gazı vasıtasıyle mikroplan hatta böcekleri ve fareleri öldürmek için hastalann yattığı odaların her tarafı güzelce kapatıp buralarda kükürt yakmak tavsiye edilir ve genel olarak halk arasında ve tatbik edilmiştir.

Fakat kükürt gazı çok zehirlidir. Bazı defa eşyanın da rengini almak suretiyle onların bozulmasına sebep olduğu gibim su ile birleşince (Sulfurique acide) haline gelerek eşyayı da parçalayabilir.

Bundan başka kükürt gazının pire, tahtakurusu, sivrisinek, hamamböceği, hatta fare gibi hayvanlara karşı öldürme kud­reti fazla ise de, mikroplan öldürme kudreti o kadar fazla de­ğildir. Onun için bu madde mikrop dezenfeksiyonu maksadiyle pek kullanılmamaktadır.

(Klor gazı) iyi bir mikrop öldürücüdür. Fakat bu da çok zehirlidir. Doğrudan doğruya kullanılması,çok defa, uygun de­ğildir. Yalnız belirli ve az miktarlarda suların temizlenme» için kullanılabilir.

Ticarette satılan (Formol) dedikleri su halinde bir madde vardır ki, bu madde’ dezenfeksiyon yapmakta çok kullanılan ve Çok işe yarayan bir ilâçtır.Formoldün keskin bir kokusu ve mikroplan şiddetle Öldür­me hassası vardır.

Bu maddeyi püskürtmek veyahut kaynatmak suretiyle’has­ta odalarım, hastataşıtlanm, hasta eşyasını güzel temizlemek mümkündür.

Bu maddenin bir iyiliği de, mikroplan Öldürdüğü halde, eşyayı ve hatta kitaplan bozmamasıdır.

(Formol’ü) veyahut buğusunu püskürtmek için yapılan bir takım âletler vardır. Bunla!: çeşitlidir. Bu âletler vasıtasıyle odaların veya salonların içinden veyahut âleti dışarıya koyarak ve anahtar deliği gibi bir delikten Formol buğusunu içeriye püskürtmek suretiyle dışarıdan buralan temizlemek kabildir.

Temizlenecek yerin her bir metre küpü için (10) gram For­mol kâfi gelmektedir.

Formol ile meskenlerin ve eşyanın temizlenmesinde gözeti­lecek, noktalar vardır. Eşya oda içinde birbirine sıkışık Vaziyet­te konmah, ortaya doğru çekilmelidir. Eşya, oda içine getirile­cek olan iplerle ayn ayrı, Seyrek bir halde aşılmalıdır..

Dolapların kapaklan ve çekmeleri açılrpalı, açık bırakıl­malıdır. Bu suretle Formol’ün oda içinde kıyı bucak her tarafa güzelce yayılıpası ve mikroplan tamamen öldürmesi sağlanmış olur.

Bir takım ilâçlar daha vardır ki, suda erimiş bir halde bu­lunduktan zaman, mikroplar üzerine tesir ederek onlan öldü­rürler.

Bunların en meşhurları (Acide Phenique), (Sudlu Cresyİcıl), (Creoiine), (Kireç kaymağı) gibi maddelerdir.

Kireç de mikrop öldürücü bir maddedir. Onun için hasta yatmış odalarınt duvarları, müsait olduğu takdirde onlan temiz-» ee kireçlemek suretivle mikropları öldürmek pek uygun olur.

(Süblime) denilen ervah ilâç da iyi bir mikrop öldürücü maddedir. Lâkin bu ilâç albüminli maddeleri pıhtılaştırdığı için hastaların balgam ve cerahat gibi albüminli maddelerinin için­deki mikroplan öldüremez. Şiddetli zehir olduğundan dikkat edilmesi lâzımdır. Ancak su ile (Binde bir) mâhlûl halinde, hasta karyolalarının silinmesinde ve mikroplarla bulanmış olan ellerin temizlenmesinde kullanılabilir.

Hastahanelerde ve laboratuvarlarda el temizliği için bu şe­kilde hazırlanmış olan binde bir süblime mahlûlü bugün her. tarafta kullanılmaktadır.

Dezenfeksiyon için bir takım fabrikalar tarafından yapılıp çeşitli adlar altında piyasaya sevkedilmiş bazı ilâçlar vardır. Bunların mahiyet ve tesirleri yukarıda sözü geçen ilâçlardan farklı olmadığı için bu ilâçlardan söz açmayı lüzumlu görmüyorum.